LÞch sö ViÖt Nam §¸nh th¾ng
"chiÕn tranh côc bé" ChiÕn lîc "ChiÕn tranh ®Æc biÖt" mµ chÝnh quyÒn Mü nu«i nhiÒu hy väng giµnh th¾ng lîi víi c¸i gi¸ rÎ nhÊt, ®· sôp ®æ hoµn toµn. Mü ph¶i lùa chän: hoÆc chÞu mÊt chÝnh quyÒn tay sai, chÊp nhËn sù thÊt b¹i hoµn toµn ë khu vùc nµy; hoÆc ®a qu©n Mü vµo chiÕn ®Êu, gi÷ cho chÝnh quyÒn Êy khái sôp ®æ. Tæng thèng Johnson, ®¹i diÖn cho phe hiÕu chiÕn, ®· chän con ®êng ®a qu©n Mü vµo trùc tiÕp tiÕn hµnh chiÕn tranh x©m lîc. §©y lµ thêi kú thö th¸ch to lín ®èi víi c¶ d©n téc ViÖt Nam. (Xem tiÕp) §Çu trang
§Èy m¹nh x©y dùng miÒn b¾c,
®¸nh th¾ng Sau th¾ng lîi cña c«ng cuéc cñng cè miÒn b¾c vµ th¾ng lîi cña phong trµo ®ång khëi ë miÒn nam, c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®øng tríc t×nh thÕ míi ®Çy triÓn väng. Trong lêi khai m¹c §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III cña §¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: "§¹i héi lÇn nµy lµ ®¹i héi x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn b¾c vµ ®Êu tranh hßa b×nh thèng nhÊt níc nhµ". (Xem tiÕp) §Çu trang Cñng cè
miÒn B¾c, Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p kÕt thóc th¾ng lîi; hßa b×nh ®îc lËp l¹i. MiÒn b¾c ®îc gi¶i phãng hoµn toµn. Song môc tiªu thèng nhÊt, ®éc lËp cha ®îc thùc hiÖn trän vÑn trªn c¶ níc. Nh©n d©n ta cßn ph¶i tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó ®¹t cho kú ®îc môc tiªu ®ã trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi, ®èi mÆt víi kÎ thï míi lµ ®Õ quèc Mü. (Xem tiÕp) §Çu trang ChÝn n¨m lµm mét §iÖn Biªn
Cuéc chiÕn tranh nh©n d©n thÇn kú cña ViÖt Nam mµ chiÕn c«ng tiªu
biÓu cña nã - trËn §iÖn Biªn Phñ vÜ ®¹i - lµ mét b¶n anh hïng
ca ®îc ghi vµo lÞch sö d©n téc nh mét B¹ch §»ng, mét Chi L¨ng
hay mét §èng §a trong thÕ kû 20. TrËn §iÖn Biªn Phñ còng ®i vµo
lÞch sö thÕ giíi nh mét chiÕn c«ng chãi läi, ®ét ph¸ thµnh
tr× cña hÖ thèng n« dÞch thuéc ®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc. §Çu trang Cuéc kh¸ng chiÕn toµn
quèc: Cuéc kh¸ng chiÕn cña toµn d©n ViÖt Nam bïng næ khi nh÷ng kh¶ n¨ng ®µm ph¸n hßa b×nh víi thùc d©n Ph¸p kh«ng cßn n÷a, nh©n d©n ta buéc ph¶i ®øng dËy cÇm sóng b¶o vÖ nÒn ®éc lËp tù do võa míi giµnh ®îc. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: "Khi Ph¸p ®· cã ý g©y chiÕn tranh, chóng ta kh«ng thÓ nhÞn n÷a th× cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc b¾t ®Çu". (Xem tiÕp) §Çu trang X©y dùng vµ b¶o vÖ chÕ ®é D©n chñ Céng hßa (1945-1946) Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cïng mét lóc ph¶i chèng c¶ thï trong, giÆc ngoµi, t×nh thÕ hiÓm nguy nh "ngµn c©n treo sîi tãc". ChÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®øng ®Çu lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, víi ®êng lèi chÝnh trÞ s¸ng suèt, ®· ®a ®Êt níc vît qua mu«n vµn khã kh¨n tëng nh kh«ng vît qua næi. (Xem tiÕp) §Çu trang C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m Trong B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi II cña §¶ng, n¨m 1951, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: "Ch¼ng nh÷ng giai cÊp lao ®éng vµ nh©n d©n ViÖt Nam ta cã thÓ tù hµo mµ giai cÊp lao ®éng vµ nh÷ng d©n téc bÞ ¸p bøc n¬i kh¸c còng cã thÓ tù hµo r»ng: lÇn nµy lµ lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö c¸ch m¹ng cña c¸c d©n téc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa, mét ®¶ng míi 15 tuæi ®· l·nh ®¹o c¸ch m¹ng thµnh c«ng, ®· n¾m chÝnh quyÒn toµn quèc". (Xem tiÕp) §Çu trang MÆt trËn ViÖt Minh -
cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc N¨m 1941, sau khi vÒ níc, NguyÔn ¸i Quèc chñ tr× Héi nghÞ BCH T.¦ §¶ng lÇn thø t¸m quyÕt ®Þnh thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh (gäi t¾t lµ ViÖt Minh) tËp hîp mäi giai cÊp, tÇng líp nh©n d©n ®Êu tranh giµnh ®éc lËp d©n téc. Th¸ng 6-1944, Tæng bé ViÖt Minh ra chØ thÞ söa so¹n khëi nghÜa, ngµy 12-3-1945, Ban Thêng vô T.¦ §¶ng ra ChØ thÞ NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta, ®a phong trµo c¸ch m¹ng tiÕn lªn m¹nh mÏ. (Xem tiÕp) §Çu trang Cuéc vËn ®éng C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt Th¸ng 9-1939, chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ. ë trong níc, thùc d©n Ph¸p lËp tøc khñng bè d÷ déi c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Tríc t×nh h×nh ®ã, §¶ng ®· triÖu tËp héi nghÞ lÇn thø s¸u Ban chÊp hµnh Trung ¬ng, quyÕt ®Þnh chuyÓn híng chØ ®¹o chiÕn lîc c¸ch m¹ng, thµnh lËp MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ §«ng D¬ng, nªu cao nhiÖm vô gi¶i phãng d©n téc. Sau ®ã, víi ba cuéc khëi nghÜa liªn tiÕp, mét thêi kú míi cña c¸ch m¹ng ®· b¾t ®Çu: Thêi kú khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn, chuÈn bÞ tiÕn tíi Tæng khëi nghÜa. (Xem tiÕp) §Çu trang Phong
trµo d©n téc, d©n chñ Tríc t×nh h×nh MÆt trËn Nh©n d©n lªn n¾m chÝnh quyÒn t¹i Ph¸p vµ nguy c¬ chñ nghÜa ph¸t-xÝt g©y chiÕn tranh thÕ giíi, §¶ng Céng s¶n §«ng D¬ng chñ tr¬ng t¹m g¸c nhiÖm vô c¸ch m¹ng ruéng ®Êt, tËp trung lùc lîng chèng chñ nghÜa ph¸t-xÝt, bän ph¶n ®éng thuéc ®Þa, tay sai, ®ßi tù do c¬m ¸o, hßa b×nh. Thêi kú 1936 - 1939, §¶ng ®· l·nh ®¹o hµng lo¹t c¸c cuéc ®Êu tranh biÓu t×nh cña mäi tÇng líp, tÝch cùc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Qua thêi kú nµy, §¶ng Céng s¶n §«ng D¬ng ®· trëng thµnh thªm mét bíc. (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo X«-viÕt NghÖ-TÜnh §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi ®· dÊy lªn phong trµo ®Êu tranh s«i næi cña c«ng nh©n, n«ng d©n c¶ níc mµ ®Ønh cao lµ X«-viÕt NghÖ-TÜnh (1930-1931). T¹i ®©y, nh©n d©n ®· næi dËy lµm tan r· hÖ thèng chÝnh quyÒn ë th«n x· cña ®Õ quèc, phong kiÕn, thµnh lËp chÝnh quyÒn nh©n d©n kiÓu x«-viÕt. X«-viÕt NghÖ-TÜnh tuy thÊt b¹i nhng nã ®· kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam víi sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. (Xem tiÕp) §Çu trang §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi Cuèi nh÷ng n¨m 20, phong trµo yªu níc vµ phong trµo c«ng nh©n ph¸t triÓn m¹nh ®· t¹o tiÒn ®Ò ®Ó ra ®êi mét lo¹t tæ chøc céng s¶n: §«ng D¬ng Céng s¶n §¶ng, §«ng D¬ng Céng s¶n Liªn ®oµn, An Nam Céng s¶n §¶ng. Ngµy 3-2-1930, t¹i H¬ng C¶ng, NguyÔn ¸i Quèc ®· triÖu tËp héi nghÞ ba ®¶ng vµ thµnh lËp mét ®¶ng céng s¶n thèng nhÊt cho c¶ níc: §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. (Xem tiÕp) §Çu trang Nh÷ng tæ chøc c¸ch m¹ng míi thµnh lËp Thêi kú tõ 1925 - 1930, ë ViÖt Nam ®· xuÊt hiÖn mét lo¹t tæ chøc c¸ch m¹ng cã khuynh híng céng s¶n, d©n téc d©n chñ vµ t s¶n lµ ViÖt Nam Thanh niªn C¸ch m¹ng ®ång chÝ Héi, T©n ViÖt, Quèc d©n ®¶ng. Th¸ng 2-1930, ViÖt Nam Quèc d©n ®¶ng tæ chøc khëi nghÜa Yªn B¸i. Tuy nhiªn cuéc khëi nghÜa ®· bÞ thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p tµn b¹o, Quèc d©n ®¶ng tan r·. (Xem tiÕp) §Çu trang
Nh÷ng ho¹t ®éng cña NguyÔn ¸i Quèc (tøc NguyÔn TÊt Thµnh, sau nµy lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh) sinh ngµy 19-5-1890 trong mét gia ®×nh nhµ nho yªu níc. N¨m 1911, Ngêi ra níc ngoµi t×m ®êng cøu níc. Tr¶i qua nhiÒu n¨m ho¹t ®éng, tõ mét ngêi yªu níc ch©n chÝnh, NguyÔn ¸i Quèc ®· trë thµnh mét chiÕn sÜ céng s¶n. Ngêi ®· t×m thÊy con ®êng ®Ó gi¶i phãng d©n téc: ®ã lµ, kÕt hîp chñ nghÜa yªu níc víi chñ nghÜa x· héi, víi chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n. (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo ®Êu tranh ®ßi
tù do, d©n chñ Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, víi sù ph¸t triÓn cña giai cÊp t s¶n vµ c¸c tÇng líp tiÓu t s¶n thµnh thÞ, phong trµo ®Êu tranh ®ßi quyÒn tù do d©n chñ diÔn ra kh¸ s«i næi. Tuy nhiªn c¸c phong trµo nµy ®Òu cã tÝnh chÊt bång bét, tù ph¸t dÔ bÞ thùc d©n Ph¸p dËp t¾t. Dï vËy, phong trµo ®Êu tranh thêi kú nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ra ®êi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ tiÕn bé h¬n ë thêi kú sau. (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo yªu níc trong
thêi kú chiÕn tranh Thêi kú chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918), thùc d©n Ph¸p t¨ng cêng bãc lét khiÕn x· héi ViÖt Nam cµng ph©n hãa s©u s¾c. §©y còng lµ thêi kú cã cuéc khëi nghÜa Th¸i Nguyªn (1917) vµ kÕ ho¹ch khëi nghÜa kh«ng thµnh cña binh lÝnh HuÕ (1916), tuy nhiªn c¶ hai phong trµo ®· bÞ thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p tµn b¹o. (Xem tiÕp) §Çu trang C¸c phong trµo yªu níc ®Çu thÕ kû 20 §Çu thÕ kû 20, x· héi ViÖt Nam chuyÓn biÕn m¹nh mÏ do c¸c cuéc khai th¸c bãc lét quy m« lín cña thùc d©n Ph¸p. §©y còng lµ thêi kú bïng lªn c¸c phong trµo yªu níc theo khuynh híng d©n chñ t s¶n nh phong trµo §«ng Du, §«ng Kinh nghÜa thôc, cuéc vËn ®éng Duy T©n... (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo n«ng
d©n Yªn ThÕ Trong c¸c phong trµo chèng Ph¸p cña nh©n d©n ta buæi ®Çu thùc d©n Ph¸p x©m lîc vµ thèng trÞ, cuéc khëi nghÜa Yªn ThÕ do Hoµng Hoa Th¸m (1858 - 1913) l·nh ®¹o kÐo dµi nhÊt vµ còng lµm cho ®Þch lo ng¹i vµ tæn thÊt nhiÒu nhÊt. NghÜa qu©n lµ nh÷ng ngêi n«ng d©n cã tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m vµ bÒn bØ, l¹i cã mét chØ huy qu©n sù xuÊt s¾c cÇm ®Çu, hä ®· kÐo dµi cuéc chiÕn ®Êu gÇn 30 n¨m. MÆc dï thÊt b¹i, khëi nghÜa Yªn ThÕ ®· viÕt nªn nh÷ng trang sö vÎ vang, chøng minh kh¶ n¨ng hïng hËu cña giai cÊp n«ng d©n trong lÞch sö chèng ®Õ quèc x©m lîc. (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo chèng
x©m lîc Ph¸p Sau khi ký hai ®iÒu íc n¨m 1883 vµ 1884, triÒu ®×nh HuÕ ®· ®Çu hµng x©m lîc Ph¸p, song ph¸i chñ chiÕn vÉn chê thêi c¬ kh«i phôc chñ quyÒn d©n téc. N¨m 1885, T«n ThÊt ThuyÕt ra lÖnh tÊn c«ng hai c¨n cø cña giÆc ë HuÕ. Cuéc tÊn c«ng thÊt b¹i, «ng ®a vÞ vua trÎ Hµm Nghi tíi Qu¶ng TrÞ vµ thay vua viÕt ChiÕu cÇn v¬ng (ChiÕu gióp vua). Tõ ®ã, phong trµo CÇn v¬ng ®· bïng næ m¹nh mÏ trong c¶ níc víi c¸c cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu nh khëi nghÜa Ba §×nh, H¬ng Khª, B·i SËy... (Xem tiÕp) §Çu trang Phong trµo kh¸ng chiÕn chèng
thùc d©n Ph¸p Sau khi chiÕm s¸u tØnh Nam Kú, thùc d©n Ph¸p ®· hai lÇn ®a qu©n ra ®¸nh chiÕm Hµ Néi vµ c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång (n¨m 1873 vµ 1882). Trong khi nh©n d©n miÒn b¾c cïng nh©n d©n c¶ níc dÊy lªn phong trµo chèng x©m lîc th× triÒu ®×nh HuÕ l¹i hÌn nh¸t ký mét lo¹t ®iÒu íc ph¶n béi d©n téc, thËm chÝ th¼ng tay ®µn ¸p phong trµo yªu níc. Vµ cuèi cïng, víi hiÖp íc Harmand - Patenotre (1884), giai cÊp phong kiÕn ViÖt Nam ®· hoµn toµn ®Çu hµng x©m lîc Ph¸p. (Xem tiÕp) §Çu trang Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc
d©n Ph¸p x©m lîc Th¸ng 8-1858, thùc d©n Ph¸p næ sóng tÊn c«ng §µ N½ng, b¾t ®Çu cuéc x©m lîc níc ta. Tríc søc tÊn c«ng cña giÆc, triÒu ®×nh nhµ NguyÔn b¹c nhîc, ®· ký hßa íc nhîng ba tØnh miÒn ®«ng Nam Bé (1862), sau ®ã l¹i d©ng nèt ba tØnh miÒn t©y cho giÆc. Trong khi ®ã, nh©n d©n miÒn nam ®· nªu cao ngän cê chèng giÆc cøu níc víi hµng lo¹t c¸c cuéc khëi nghÜa cña Tr¬ng §Þnh, NguyÔn H÷u Hu©n, NguyÔn Trung Trùc... (Xem tiÕp) §Çu trang X· héi ViÖt Nam díi
thêi NguyÔn Quang Trung mÊt, triÒu ®×nh T©y S¬n lôc ®ôc, lîi dông t×nh h×nh ®ã NguyÔn ¸nh ®· ®¸nh l¹i triÒu T©y S¬n, lËp ra nhµ NguyÔn (1802). Díi triÒu NguyÔn, nh÷ng chÝnh s¸ch sai lÇm ®· lµm cho n«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp ®×nh trÖ, ®êi sèng nh©n d©n ®iªu ®øng. ChÝnh v× thÕ, trªn kh¾p c¶ níc ®· næ ra hµng lo¹t cuéc khëi nghÜa nh c¸c cuéc khëi nghÜa cña Phan B¸ Vµnh, N«ng V¨n VËn, Cao B¸ Qu¸t... (Xem tiÕp) |
||||
Thêi sù §êi sèng chÝnh trÞ Kinh tÕ - X· héi
V¨n hãa - Khoa häc -
Gi¸o dôc
§Çu trang